تیروئید چشمی

تیروئید چشمی در علم پزشکی تحت عنوان Thyroid Eye Disease مصطلح است و غالبا در افرادی که سابقه ابتلا به تیروئید پرکار داشته اند ، مشهود می باشد. البته ناگفته نماند گاهی اوقات برخی افراد که سابقه کم کاری تیروئید دارند یا حتی عملکرد غده تیروئید آن ها نرمال است نیز ممکن است به بیماری تیروئيد چشمی مبتلا شوند. توجه نمایید در چنین مواردی ، تیروئيد چشمی ناشی از پیدایش آنتی بادی ها و محرک های خود ایمنی خواهد بود. به طور کلی تیروئيد چشمی ، بر روی سلول نسوج مجاور چشم و غده تیروئید تاثیر گذاشته و موجب افزایش حجم چربی و بافت های عضلانی حدقه و نواحی اطراف چشم می گردد. لازم به ذکر است با توجه به موارد فوق از بیماری مذکور ، به عنوان یک بیماری خود ایمنی نیز یاد می شود. توجه داشته باشید که خانم ها ، افراد سالخورده و افرادی که اعتیاد به مصرف سیگار دارند ؛ بیش از دیگر افراد در معرض ابتلا به بیماری تیروئيد چشمی می باشند. به دلیل اهمیت بالا این مسئله ، دکتر محسن بهمنی کشکولی ، بهترین جراح چشم تهران اطلاعات بسیار مفیدی را گردآوری گرده و در این مقاله در اختیارتان قرار داده است.

نشانه ها و علائم تیروئید چشمی

به دنبال افزایش میزان چربی موجود در بافت و عضلات اطراف چشم و محدودیت فضای اربیتال ، کره چشم فرد مبتلا به بیماری تیروئید چشمی از حدقه چشم وی بیرون خواهد زد. در پی بیرون زدگی کره چشم ، عملکرد پلک ها مختل شده و فرد با اشکال در بستن پلک های خود مواجه خواهد شد. عدم بسته شدن صحیح پلک ها موجب ایجاد عوارضی ؛ از قبیل خشک شدن سطح چشم و در نتیجه زخم قرنیه می گردد. توجه نمایید که در صورت تشدید بیماری ، ممکن است قرنیه بیمار سوراخ شود. همچنین امکان دارد اختلال به وجود آمده در مکانیزم کار عضلات اطراف کره چشم ، سبب محدود شدن حرکات چشم و حتی بروز انحراف چشم یا استرابیسم گردد. زمانی که تخلیه عروق مجاور چشم با اشکال مواجه می شود ، این اتفاق می تواند سبب افزایش فشار بر روی چشم گردد. لازم به ذکر است تشدید فشار بر روی عصب بینایی می تواند موجب مختل شدن عملکرد عصب بینایی بیمار شود.

علائم رایج بیماری تیروئید چشمی

• بیرون زدگی کره چشم از حدقه یکی از شایع ترین عوارض این بیماری به شمار می رود.
• فرد مبتلا به بیماری تیروئيد چشمی ؛ در داخل چشم خود احساس فشار شدیدی خواهد کرد.
• لازم به ذکر است که در پی این بیماری ، عملکرد عصب بینایی با اشکال مواجه می شود.
• چشم های افرادی که دچار بیماری تیروئيد چشمی هستند ، غالبا قرمز خواهد بود.
• حرکات چشمی فرد مبتلا به تیروئید چشمی ، محدود شده و ممکن است دچار انحراف چشم گردد.
• عملکرد پلک های مبتلایان به این بیماری ، با اختلال روبرو بوده و در نتیجه شکاف پلکی این افراد بیش از حد طبیعی باز خواهد شد.
• باز ماندن بیش از اندازه پلک ها در افرادی که با بیماری تیروئيد چشمی مواجه هستند ، موجب خشکی قرنیه و به دنبال آن زخم قرنیه می شود و در موارد حاد می تواند به سوراخ شدن قرنیه بیانجامد.

علت وقوع بیماری تیروئید چشمی

وظیفه سیستم ایمنی ، محافظت و دفاع از بدن در برابر عوامل بیماری زا خارجی است. زمانی که فرد به بیماری تیروئید چشمی مبتلا می شود ، سیستم ایمنی به اشتباه باف های خودی را بیگانه تشخیص داده و به آن ها حمله می کند. این سیستم سلول هایی را به نام آنتی بادی به سمت چربی ها ، عضلات و سایر بافت های کاسه چشم آزاد کرده و به آنتی بادی ها نواحی مذکور حمله می کنند. تحقیقات راجع به اینکه چه عواملی باعث تحریک سیستم ایمنی شده و آن را به اشتباه می اندازد ، همچنان ادامه دارد.

جراحی تیروئید چشمی توسط پروفسور کشکولی فوق تخصص جراحی پلاستیک چشم

تشخیص بیماری تیروئید چشمی

پروسه تشخیص تیروئید چشمی به علائم نمود یافته برای هر فرد ، پیشینه پزشکی او و بررسی دقیق نتایج بدست آمده از تست های آزمایشگاهی ، به انجام می رسد. برخی از علائم این بیماری بسیار واضح بوده ؛ به طوریکه پزشک با انجام یک معاینه فیزیکی به وجود بیماری پی می برد. در بعضی موارد نیز بیماران پیش از بروز یافتن علائم ، اظهار می کنند که چشمان شان اذیت است و حالت طبیعی ندارند. در این موارد مشکوک ، فرد تحت یک معاینه کامل از چشم قرار می گیرد. این معاینه شامل اندازه گیری میزان بیرون زدگی چشم ها با استفاده از ابزار مخصوص می شود. در شرایط وخیم ، سی تی اسکن نیز برای بررسی میزان آسیب دیدگی عصب های چشمی انجام می شود.

درمان تیروئید چشمی در تهران

بر اساس وسعت بیماری تیروئيد چشمی ، درمان متناسب با آن پیشنهاد می شود ؛ به طوری که در مراحل اولیه ابتلا به این بیماری ، معمولا با تجویز قطره اشک مصنوعی ، توصیه به کاهش مصرف مواد غذایی پرنمک نظیر فست فودها و به طور کلی کم کردن مصرف نمک و همچنین توصیه به استفاده از عینک های آفتابی در فضاهای بدون سقف اقدام به درمان بیماری صورت می پذیرد. در موارد حادتر ، به منظور درمان این بیماری ؛ پزشک فوق تخصص جراحی پلاستیک چشم ، داروهای استروئیدی و ضدالتهاب برای بیمار تجویز خواهد کرد. در مواردی که درمان بیماری زمینه ای و کنترل التهاب به بهبود تیروئيد چشمی نیانجامند ؛ برای درمان بیمار ، جراحی تیروئید چشمی در تهران پیشنهاد خواهد شد. در این عمل جراحی ، پزشک متخصص از طریق خارج ساختن بخشی از چربی موجود در پشت کره چشم و نیز تراشیدن یا جابجایی استخوان چشم اقدام به اصلاح کره چشم بیمار می نماید. توجه نمایید در مواردی که تیروئيد چشمی منجر به انحراف چشم شده باشد باید همراه با اصلاح کره چشم بیمار ، جهت تصحیح انحراف چشم ، موقعیت عضلات مجاور چشم نیز تغییر یابد.

چه بیماری هایی می توانند بر روی بینایی تاثیر منفی بگذارند ؟

به طور کلی بیماری های کم کاری و پرکاری تیروئید از بیماری های بسیار مهمی هستند که می توانند بر روی چشم و بینایی ، اثرات سوء بگذارند. آمار گسترده ای در مورد این مسئله ؛ ( اختلال دید ناشی از بیماری تیروئید ) وجود دارد و متاسفانه به وفور شاهد آن هستیم که این بیماری ، علائم چشمی ایجاد می کنند. در بیماری تیروئید ؛ عمدتا ظاهر فرد درگیر بیماری می شود و بینایی بیمار ، در مراحل انتهایی ( پیشروی بیماری ) ، درگیر شده و از بین می رود. پیشروی بیماری تیروئید و درگیری بینایی ، سبب خواهد شد که فرد مبتلا به این بیماری ، چشمی خیره و بیرون زده پیدا کند.

آیا می توان از تیروئید چشمی پیشگیری کرد ؟

به طور کلی توصیه می شود در صورتی که فردی با اختلال تیروئید ؛ بویژه پرکاری تیروئید مواجه است ، پیش از ظهور علائم فوق الذکر حتما به پزشک مراجعه نماید و مورد معاینه قرار گیرد. زیرا روش های پیشگیری متعددی برای این مسئله وجود دارد و افراد می توانند با تبعیت از این روش ها ، جلوی پیشرونده شدن و بدتر شدن بیماری چشم خود که به واسطه تیروئید بروز کرده را بگیرند. به همین دلیل افرادی که بیماری تیروئید دارند ، باید مرتبا تحت کنترل بوده و به صورت ادواری به چشم پزشک مراجعه نمایند تا چشم شان تحت معاینه قرار گیرد. لازم به ذکر است که در مراحل اولیه با درمان های مقدماتی ؛ بسیاری از مشکلات بینایی ، قابل درمان هستند و عموما با راهکارهای درمانی اولیه می توان ، از پیشروی بیماری جلوگیری کرده و از تشدید آن پیشگیری نمود. از این رو باید توجه داشت که افراد مبتلا به بیماری های عمومی ، باید از پزشک خود در رابطه با این مسئله جویا شوند که آیا بیماری آن ها می تواند بر روی چشم و بینایی شان اثر کند یا خیر ؟ نهایتا چنانچه پزشک معالج ، این موضوع که بیماری موجود می تواند بر روی چشم و میدان دید تاثیر بگذارد را تایید کند ؛ باید در همان مراحل اولیه ، برای معاینات چشمی و اقدامات پیشگیرانه به پزشک متخصص مراجعه شود.

ارتباط تیروئید چشمی با بیماری گریوز

بیماری گریوز نیز به سبب اختلال در سیستم ایمنی که موجب می شود سلول های دفاعی بدن به غده تیروئید حمله کنند ، نمود می یابد. این حمله بدن را برای تولید بیش از حد هورمون تیروئید تحریک می کند. بیماری گریوز علت بروز تیروئید چشمی نیست اما هر دوی آن ها می توانند به صورت همزمان نمود پیدا کنند. اگر فردی به بیماری گریوز دچار باشد ، ریسک فاکتورهای دیگری می توانند احتمال بروز این عارضه را بالا ببرند ؛ همچون :

1. کشیدن سیگار و استعمال دخانیات
2. جنسیت فرد نیز تاثیرگذار است. خطر این بیماری برای زنان بیشتر است.
3. برخی از از عوامل ژنتیکی و ارثی خاص نیز در بروز این عارضه بی تاثیر نیستند.
4. قرار گرفتن تحت پروسه ید درمانی

تیروئید چشمی بر روی چشم ها چه تاثیری می گذارد ؟

عارضه مذکور ، باعث برآمده شده چشم می شود. به این دلیل که تیروئید چشمی اغلب حدقه چشم را مورد هدف قرار می دهد. سیستم ایمنی باعث التهاب و تورم ان ناحیه شده که در نتیجه آن عضلات ، بافت های چربی و دیگر بافت های آن قسمت کشیده می شوند. اگر تورم در ان قسمت افزایش یابد ، تحت هیچ شرایطی نمی توانید چشم هایتان را ببندید. مدت زمان ماندگاری اثرات این بیماری برای هر شخص متفاوت است. ممکن است عوارض ان 6 ماه تا 2 سال همچنان باقی بماند. گاهی اوقات حتی پس از رفع التهاب و ورم ، فرد اثرات بیماری را در چشمان خود همچنان احساس می کند.

سخن پایانی

پروفسور محسن بهمنی کشکولی جراح فوق تخصص پلاستیک چشم خوب در تهران ؛ در خصوص مراقبت های بینایی و پیشگیری از بروز اختلالات بینایی که به دنبال برخی بیماری ها نظیر تیروئید نمود می یابند ؛ چنین اظهار می فرمایند که :

یکی از موارد مهم ، در ارتباط با مراقبت های بینایی و چشم ؛ این است که اگر بیماری خاصی وجود دارد ، به موقع تشخیص داده شود و پس از آن ، معاینات ادواری چشم در رابطه با آن بیماری صورت پذیرد تا اگر چنانچه عوارض ناشی از آن بیماری در چشم در حال وقوع است ، در همان مراحل اولیه به موقع تشخیص داده شده و به درمان آن پرداخته شود تا بدین ترتیب از رسیدن بیماری به مراحل پیشرونده ممانعت به عمل آید.